Nhà tình nghĩa là gì? Giải đáp những thắc mắc thường gặp nhất

Nhà tình nghĩa hay còn được gọi là nhà tình thương là loại nhà ở được xây dựng nhờ nguồn tiền đóng góp từ cộng đồng nhằm trao tặng cho một số cá nhân, hộ gia đình đủ điều kiện. Vậy nhà tình nghĩa là gì, quy định về nhà tình thương và một số câu hỏi thường gặp nhất về loại bất động sản này là gì? Hãy cùng LandInfo giải đáp chi tiết qua nội dung bên dưới: 

1. Nhà tình nghĩa là gì?
2. Quy định về nhà tình nghĩa
3. Điều kiện được trao tặng nhà tình nghĩa
4. Những câu hỏi thường gặp về nhà tình nghĩa

Nhà tình nghĩa là gì?

Nhà tình nghĩa được xây dựng dựa trên sự hỗ trợ từ các nguồn từ thiện, đóng góp của chính quyền hoặc các tổ chức nhằm giúp đỡ những người hoặc gia đình đang đối mặt với khó khăn về mặt kinh tế: Thường là những người cao tuổi không có khả năng chi trả tiền thuê nhà, những người già cả, neo đơn, thương binh, gia đình liệt sĩ, hay những gia đình có công với cách mạng. Mục tiêu của những công trình này là cung cấp một mái ấm cho những người này và bày tỏ lòng biết ơn đối với sự hỗ trợ từ cộng đồng.

Quy định về nhà tình nghĩa

Có cần công chứng hợp đồng tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương không?

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 122 của Luật Nhà ở 2014, hợp đồng tặng cho nhà ở phải được thực hiện công chứng, chứng thực, trừ những trường hợp sau đây không yêu cầu việc công chứng, chứng thực hợp đồng:

- Hợp đồng tặng cho nhà tình nghĩa;

- Hợp đồng tặng cho nhà tình thương.

Vì vậy, đối với việc tặng cho nhà tình nghĩa và nhà tình thương, hợp đồng tặng cho không cần phải được công chứng hay chứng thực. Trong trường hợp có thỏa thuận giữa các bên về việc công chứng, chứng thực đối với tặng cho nhà tình nghĩa và nhà tình thương, thì quá trình thực hiện sẽ tuân theo thỏa thuận đó.

Liệu khi tặng nhà tình nghĩa có cần kèm theo giấy chứng nhận nhà ở gắn liền với đất không?

Các giao dịch như mua bán, tặng cho, trao đổi, thế chấp, và góp vốn nhà ở đều yêu cầu có giấy chứng nhận nhà ở gắn liền với đất, nhưng theo quy định tại Khoản 2 Điều 118, có các trường hợp sau đây:

“Giao dịch về nhà ở sau đây thì nhà ở không bắt buộc phải có Giấy chứng nhận, trong đó:

Tổ chức thực hiện tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương;”

Do đó, khi thực hiện giao dịch tặng nhà tình nghĩa, giấy chứng nhận nhà ở gắn liền với đất không được yêu cầu theo quy định, tùy thuộc vào thỏa thuận giữa các bên trong quá trình thực hiện.

Điều kiện được trao tặng nhà tình nghĩa

Nhà tình nghĩa được xây dựng thông qua việc huy động vốn từ Nhà nước, cộng đồng, và sự đóng góp tự xây tặng từ các hộ gia đình. Theo quy định tại Khoản 1, Điều 1 của Pháp lệnh 04/2012/UBTVQH13, đã được sửa đổi và bổ sung một số điều của Pháp lệnh 26/2005/PL-UBTVQH11. 

Danh sách các đối tượng được nhận nhà tình nghĩa bao gồm:

- Những người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945.

- Những người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.

- Liệt sĩ.

- Bà mẹ Việt Nam anh hùng.

- Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

- Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến.

- Thương binh, cũng như những người hưởng chính sách giống như thương binh.

- Bệnh binh.

- Những người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học.

- Những người hoạt động cách mạng và kháng chiến bị địch bắt tù, đày.

- Những người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, và thực hiện nghĩa vụ quốc tế.

- Những người có công giúp đỡ cách mạng.

Điều kiện quyết định trao tặng nhà tình nghĩa cho gia đình chính sách bao gồm:

- Đối tượng sống trong điều kiện nhà ở khó khăn, như nhà tranh tre hoặc nhà chôn chân dột nát.

- Nhà bị hư hại trên 70% do thiên tai hoặc hỏa hoạn.

- Hoàn cảnh khó khăn, không có khả năng tự xây nhà ở.

Những câu hỏi thường gặp về nhà tình nghĩa

Sau khi đã làm rõ được định nghĩa nhà tình nghĩa là gì, dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về loại nhà ở này kèm lời giải đáp cụ thể:

Nhà tình nghĩa có được chuyển nhượng không?

Nhà tình nghĩa có được mua bán không? Theo Luật Đất đai 2013 về quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, và góp vốn quyền sử dụng đất, người sử dụng đất có quyền thực hiện các hành vi nêu trên theo quy định. Đồng thời, các điều kiện liên quan đến quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, và góp vốn bằng quyền sử dụng đất được quy định như sau:

1. Quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, và góp vốn bằng quyền sử dụng đất phải được đăng ký tại cơ quan đăng ký đất đai và có hiệu lực từ thời điểm đăng ký vào sổ địa chính.
2. Chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải được lập văn bản có công chứng, chứng thực, và thực hiện thủ tục đăng ký tại cơ quan đăng ký đất đai, hiệu lực từ thời điểm đăng ký vào sổ địa chính.
3. Giao dịch mua bán, cho thuê mua, tặng cho, đổi, thế chấp, và góp vốn bằng nhà ở là nhà tình nghĩa cũng có thể thực hiện khi đáp ứng các điều kiện sau đây:

- Có Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 118 Luật nhà ở 2014 (lưu ý: trường hợp tổ chức thực hiện tặng cho nhà tình nghĩa thì không cần Giấy chứng nhận theo quy định).

- Không có tranh chấp, khiếu nại, khiếu kiện về quyền sở hữu; không ở trong thời hạn sở hữu nhà ở có thời hạn.

- Không bị kê biên để thi hành án hoặc chấp hành quyết định hành chính đã có hiệu lực pháp luật của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Không có quyết định thu hồi đất, thông báo giải tỏa, phá dỡ nhà ở của cơ quan có thẩm quyền.

Nhà tình nghĩa có được thừa kế không?

Hiện tại, theo quy định của pháp luật, không có điều khoản nào cấm cá nhân tặng cho nhà tình nghĩa và đất. Điều này có nghĩa là người sử dụng đất được phép tặng quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở của mình cho người khác. Vì vậy, nếu bạn đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bạn có quyền tặng cho quyền sử dụng đất này cho người khác, miễn là bạn tuân thủ các điều kiện quy định tại Khoản 1 Điều 188 của Luật Đất đai 2013 về các điều kiện liên quan đến việc tặng cho quyền sử dụng đất.

Nhà tình thương, nhà tình nghĩa có được cấp sổ đỏ không?

Theo quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai 2013, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất sẽ áp dụng đối với hộ gia đình và cá nhân đang ổn định sử dụng đất, miễn là họ có một trong những loại giấy tờ sau đây và không cần phải nộp tiền sử dụng đất:

1. c) Giấy tờ hợp pháp liên quan đến thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất; giấy tờ giao nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất;

Do đó, hộ gia đình và cá nhân có sử dụng đất ổn định và có giấy tờ chứng minh việc trao tặng nhà tình nghĩa, nhà tình thương liên quan đến đất sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, mà không cần phải đóng tiền sử dụng đất.

Tặng cho nhà tình nghĩa có cần phải lập hợp đồng hay không?

Tại Điều 120 của Luật Nhà ở 2014, quy định về trình tự và thủ tục thực hiện giao dịch về nhà ở như sau:

Trình tự, thủ tục thực hiện giao dịch về nhà ở:

1. Các bên tham gia giao dịch nhà ở sẽ thỏa thuận và lập hợp đồng mua bán, cho thuê, thuê mua, tặng cho, đổi, thế chấp, góp vốn, cho mượn, cho ở nhờ, ủy quyền quản lý nhà ở, hoặc văn bản chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở thương mại (gọi chung là hợp đồng về nhà ở) theo nội dung quy định tại Điều 121 của Luật Nhà ở này. Trong trường hợp tổ chức tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương, chỉ cần lập văn bản tặng cho.
2. Các bên sẽ thỏa thuận để một bên nộp hồ sơ và đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đối với nhà ở đó. Trong trường hợp mua, thuê mua nhà ở từ chủ đầu tư dự án, chủ đầu tư sẽ có trách nhiệm thực hiện thủ tục để cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận cho bên mua, bên thuê mua, trừ khi bên mua, bên thuê mua tự nguyện thực hiện thủ tục đề nghị cấp Giấy chứng nhận.
3. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền, khi cấp Giấy chứng nhận cho bên mua, bên thuê mua, bên nhận tặng cho, nhận đổi, nhận góp vốn, nhận thừa kế nhà ở, cùng với việc nhận chuyển quyền sử dụng đất ở hợp pháp, đồng thời công nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở cho bên nhận quyền sở hữu nhà ở.

Vậy nên, trong trường hợp tặng nhà tình nghĩa, việc lập hợp đồng về nhà ở không cần thiết, chỉ cần lập văn bản tặng cho nhà tình nghĩa theo quy định của pháp luật.

Kết luận

Như vậy, bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn khái niệm nhà tình nghĩa là gì, cũng như cung cấp đến bạn những quy định quan trọng của pháp luật về loại nhà này. Đừng quên thường xuyên truy cập LandInfo.com.vn để đón đọc những bài viết mới nhất, chia sẻ thông tin hữu ích về lĩnh vực bất động sản cũng như đăng tin mua bán nhà đất chính chủ tại đây nếu có nhu cầu.