Khẩn trương thay thế chung cư cũ

Hàng loạt giải pháp cho chung cư cũ tại TP.HCM đã được báo cáo và các địa phương, đơn vị liên quan đang tích cực triển khai.

Từ năm 2016 đến nay, 16 chung cư cấp D (nguy hiểm, hư hỏng nặng) nằm rải rác ở nhiều quận, huyện của TP.HCM đã được cơ quan chức năng nhận diện và tính toán để có giải pháp tối ưu trong việc di dời người dân đến nơi ở mới, xây dựng lại chung cư và tổ chức tái định cư. Tuy nhiên, đến nay thành phố vẫn chưa xây chung cư mới thay thế chung cư cũ.

Linh hoạt giải pháp

Để tạo sự đột phá, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường yêu cầu các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh công tác phối hợp, kết nối giữa các đơn vị để giải quyết các dự án chung cư cũ. Ông cũng đã đưa ra hàng loạt giải pháp cụ thể, sát với thực trạng của từng chung cư.

Về phía địa phương, Phó Chủ tịch UBND quận 1 Vũ Nguyễn Quang Vinh cho biết, trên địa bàn quận 1 có 3 chung cư hạng D và quận mong lãnh đạo UBND thành phố thúc đẩy quá trình xây mới chung cư cũ. 

Theo ông Vinh, quận 1 và chủ đầu tư đã thống nhất phương án bồi thường bổ sung tòa nhà 23 Lý Tự Trọng (đã phá dỡ) và đã có báo cáo gửi TP. Sau đó, phó chủ tịch UBND TP chỉ đạo 2 sở xây dựng và tài nguyên - môi trường khẩn trương ứng phó để quận 1 triển khai các công việc tiếp theo. Liên quan đến dự án chung cư 128 Hai Bà Trưng (di dời nhưng không phá dỡ), quận 1 đã có văn bản xin phương án bồi thường bổ sung và sẽ mời chủ đầu tư lên làm việc để giải quyết nhanh chóng.

Không thuận lợi như hai chung cư trên, tòa nhà 155-157 Bùi Viện, quận 1 vẫn chưa tìm được chủ đầu tư. Đây là khu chung cư được thành phố giao Bộ Tài chính tham mưu, tổ chức tìm nguồn kinh phí thực hiện việc di dời, tạm cư, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ dân. Theo ông Vinh, khó khăn ở đây là vấn đề lịch sử để lại như chung cư nhỏ, số hộ đông, nằm sát đường, người dân có nguyện vọng trở về nơi ở cũ... Do vậy, nếu không tìm được nhà đầu tư thì phải tìm phương án khác.

Các chung cư loại D còn lại cũng được áp dụng các biện pháp thích hợp như một vấn đề cấp bách.

Đồng thuận là yếu tố quan trọng

Theo PGS.TS Nguyễn Minh Hòa (Hội Quy hoạch phát triển đô thị TP.HCM), chung cư cũ xây dựng trước năm 1975 phần lớn là chung cư thấp tầng, không có thang máy, diện tích căn hộ nhỏ, thiếu tiện nghi và phần lớn là thấp tầng, tất cả đều nằm trong khu vực trung tâm. Vì nằm trong khu vực trung tâm nên chiều cao và dân số bị kiểm soát. Đây là nút thắt lớn nhất mà chính phủ và các nhà đầu tư phải đối mặt. Đã đến lúc chính quyền phải đồng ý cho chủ đầu tư các chung cư mới này xây dựng với số tầng cao gấp 3-4 lần chung cư cũ. Như vậy ngoài số căn hộ mà chủ đầu tư hoàn vốn cho người dân vào ở thì còn dư ra số căn hộ thương mại để đảm bảo việc kinh doanh sinh lời cho chủ đầu tư.

Số tầng cao tăng, dân số tăng nhưng bù lại thành phố có thêm nhiều chung cư mới, người dân được an cư lạc nghiệp và trên hết là an toàn. "Có thể có nhiều nguyên nhân khiến các dự án thay thế chung cư cũ bằng chung cư mới thất bại, nhưng dù là lý do gì thì việc kéo dài thời gian bảo trì chung cư cũ là không nên. Một khi chung cư sập xuống thì hậu quả thế nào là rất nghiêm trọng”, PGS-TS Nguyễn Minh Hòa nói.

Thực tế cho thấy, những hộ dân sống trong chung cư cũ thường là những hộ có thu nhập thấp, có kế sinh nhai gắn bó với chung cư cũ. Vì vậy, việc thương lượng, thỏa thuận để họ cải tạo, sửa chữa chung cư cũ là vấn đề quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của họ. Trong quá trình thương lượng với các hộ dân, chủ đầu tư phải đề xuất phương án tạm cư, tái định cư, phương án bồi thường bằng tiền hoặc bằng căn hộ…

Cũng như PGS.TS Nguyễn Minh Hòa, TS Phạm Trần Hải khẳng định, đối với những chung cư bị hư hỏng nặng, việc tháo dỡ, di dời các hộ dân luôn phải được ưu tiên hàng đầu. Điều này nhằm bảo vệ tính mạng và sự an toàn của họ cũng như của những người dân sống xung quanh chung cư.