Chuyên gia đề xuất đánh thuế lũy tiến đối với chênh lệch giá mua bán đất ngày càng tăng theo thời gian

TS. Tô Trung Thành, Trưởng phòng Quản lý khoa học tại Trường Đại học Kinh tế quốc dân, đã đưa ra giải pháp cho thị trường bất động sản trong báo cáo Đánh giá kinh tế Việt Nam thường niên 2022: Ổn định và phát triển thị trường bất động sản. 

Ông cho rằng khó khăn của thị trường bất động sản đang phụ thuộc vào hệ thống pháp lý chồng chéo. Các chỉ báo về cung, cầu và lượng giao dịch hiện đang được sử dụng để đánh giá thị trường địa ốc. 

Ông đã cung cấp nhiều dẫn chứng cho sự ảnh hưởng của chính sách đến thị trường bất động sản, bao gồm việc pháp luật về đất đai thiếu rõ ràng về phương pháp định giá đất, gây khó khăn cho các cơ quan chức năng và doanh nghiệp trong thực hiện. 

Nhiều trường hợp đã xảy ra khi định giá cao hơn giá giao dịch thực tế, gây khó khăn cho doanh nghiệp triển khai thực hiện. Cơ quan chức năng cũng e ngại và sợ trách nhiệm gây thất thoát nếu định giá thấp hơn thị trường.

Có những trở ngại trong quá trình quy hoạch, đặc biệt là khi quy hoạch chi tiết không phù hợp với quy hoạch cấp trên hoặc không đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Ngoài ra, việc đầu tư còn gặp phải những khó khăn trong việc điều chỉnh tiến độ dự án và thực hiện các thủ tục đầu tư phức tạp. Quy định giao dịch bất động sản cũng có thể tạo ra khoảng trống pháp lý, dẫn đến các vụ việc lừa đảo khách hàng.

GS.TS. Tô Trung Thành cũng cho biết rằng các quy định chính sách về tín dụng và điều chỉnh các yếu tố vĩ mô có ảnh hưởng lớn đến thị trường bất động sản. Ví dụ, việc điều chỉnh room tín dụng hoặc thay đổi quy định phát hành trái phiếu riêng lẻ đã ảnh hưởng đến việc tiếp cận nguồn vốn của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản. 

Thêm vào đó, việc cập nhật thông tin về thị trường bất động sản còn gặp nhiều khó khăn và không đáp ứng nhu cầu thực tế, gây ra nhiều bất cập trong công tác điều hành và quản lý thị trường bất động sản, dẫn đến tình trạng thất thu cho ngân sách nhà nước.

GS.TS. Tô Trung Thành đã chỉ ra những vấn đề cần cải thiện trong thị trường địa ốc và đưa ra các giải pháp để giải quyết chúng. Trong đó, việc hoàn thiện thể chế và hệ thống pháp luật là cần thiết và cần được thực hiện ngay. 

Trong ngắn hạn, GS.TS. Tô Trung Thành đề xuất các cơ quan cần thực hiện Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ và sửa đổi các quy định mâu thuẫn trong đăng ký bất động sản và phát hành trái phiếu riêng lẻ. Ngoài ra, việc kiểm soát chống đầu cơ bất động sản cũng cần được thực hiện bằng nhiều giải pháp khác nhau, bao gồm sử dụng công cụ chính sách thuế.

Đề xuất của GS.TS. Tô Trung Thành là áp dụng đánh thuế lũy tiến trên phần chênh lệch giữa giá mua và giá bán đất, dựa trên khoảng thời gian giữa hai lần giao dịch, từ nay đến năm 2025. Chính sách này sẽ giúp kiềm chế đầu cơ đất, ổn định giá cả thị trường đất đai và tạo cơ hội cho những người có nhu cầu sử dụng đất. 

Đồng thời, GS.TS. Tô Trung Thành cũng đề xuất hoàn thiện cơ chế chính sách để tăng nguồn cung và đa dạng hoá sản phẩm thị trường bất động sản, tăng cường quản lý và kiểm soát thị trường bất động sản, giảm chi phí đầu vào và nâng cao tính minh bạch của thị trường bất động sản thông qua hệ thống thông tin và dự báo thị trường.