Từ ngày 1/1/2023, các đơn vị được tách từ 04 tổng cục thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ đi vào hoạt động. Mô hình Tổng cục Biển và Hải đảo, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, Tổng cục Quy hoạch đất đai, Tổng cục Môi trường Việt Nam chính thức chấm dứt hoạt động.
Trước đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định 68/2022/NĐ-CP quy định nhiệm vụ, chức năng, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài nguyên và Môi trường, thay thế Nghị định 36 của Chính phủ năm 2017.
Với quy định mới, Bộ Tài nguyên và Môi trường bãi bỏ 4/5 Tổng cục gồm: Tổng cục Biển và Hải đảo, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, Tổng cục Quy hoạch đất đai, Tổng cục Môi trường. Chỉ giữ lại một tổng cục duy nhất là Tổng cục Khí tượng Thủy văn.
Cùng với việc bãi bỏ cấp tổng cục, nhiều đơn vị cấp vụ/cục mới được thành lập dưới sự quản lý của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Trong đó, tách Tổng cục Môi trường thành 3 đơn vị gồm Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học, Vụ Môi trường.
Tổng cục Đất đai được chia tách thành 3 đơn vị gồm Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai, Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Vụ Đất đai. Tổng cục Địa chất và Khoáng sản được chia tách thành hai đơn vị gồm Cục Khoáng sản Việt Nam, Cục Địa chất Việt Nam. Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam được thay bằng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam.
Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 11 năm 2022. Tuy nhiên, điều khoản chuyển tiếp của nghị định cho phép 04 tổng cục tiếp tục hoạt động theo các quy định hiện hành cho đến khi có quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị được tách ra khỏi 04 nhánh tổng cục có hiệu lực.
Để chuẩn bị cho việc đưa các đơn vị mới vào hoạt động, thời gian qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã bổ nhiệm người đứng đầu nhiều đơn vị như Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học, Cục Môi trường, Cục Khoáng sản Việt Nam, Cục Địa chất, Cục Đăng ký đất đai và Thông tin Dữ liệu, Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Cục Đất đai Việt Nam.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà cũng đã ký quyết định quy định cơ cấu tổ chức, quyền hạn, nhiệm vụ và chức năng của một số đơn vị được tách từ 04 tổng cục như: Cục Đăng ký Dữ liệu đất đai, Cục Địa chất Việt Nam, Cục Khoáng sản Việt Nam, Vụ Đất đai,… Các quyết định này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2023.
Theo đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường, các đơn vị riêng mới của 04 tổng cục thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ đi vào hoạt động từ ngày 1/1/2023. Như vậy, kể từ thời điểm này, Tổng cục Biển và Hải đảo, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, Tổng cục Quy hoạch đất đai, Tổng cục Môi trường Việt Nam chính thức ngừng hoạt động.